Schorzenia jamy ustnej – niechlubna piątka
Choroby jamy ustnej często stanowią wyzwanie dla całego organizmu. Nie wszystkie powodują tak samo poważne zagrożenia dla zdrowia – co nie oznacza, że należy je lekceważyć. W tym artykule poruszymy temat tych chorób, które w jamie ustnej rozwijają się najczęściej.
Niechlubna piątka
-
Próchnica – chyba każdy przynajmniej raz w życiu miał do czynienia z próchnicą. Za jej rozwój odpowiadają bakterie Streptococcus mutans. Zignorowana próchnica może prowadzić do jej rozprzestrzeniania w obrębie jamy ustnej, a odpowiedzialne za nie bakterie są w stanie przedostać się do krwi i wywołać choroby m.in. układu krążenia.
-
Zapalenie dziąseł – ten problem dotyka średnio 70% osób dorosłych. Powodowane jest przez różnego typu bakterie, które wydzielają toksyny prowadzące do między innymi rozwoju stanu zapalnego i opuchlizny dziąseł. Stąd prosta droga do ich krwawienia. Brak leczenia może powodować chorobę przyzębia (skutkującą choćby utratą zębów), zaś same bakterie odpowiedzialne za ten stan, są wstanie przedostać się do układu oddechowego i stanowić przyczynę zapalenia płuc.
-
Grzybica jamy ustnej – rozwój występującego w jamie ustnej Candida albicans (drożdżaka) jest przyczyną tej choroby. Do jego „rozrostu” najczęściej dochodzi podczas antybiotykoterapii. Grzybicę jamy ustnej charakteryzuje biały nalot, który najczęściej pojawia się na języku, ale może też objąć wewnętrzną stronę policzków, a także podniebienie. Zdarza się, że grzybica obejmuje także dolne części jamy ustnej, które może dostrzec przede wszystkim stomatolog. Efektem rozwoju grzybicy jest między innymi nieprzyjemny zapach z ust, a nieleczone schorzenie może wykroczyć poza obręb jamy ustnej.
-
Afty – bolesne owrzodzenia pojawiające się głównie na dziąsłach i wewnętrznej stronie warg. Można dostrzec je gołym okiem – są to niewielkie owrzodzenia, które z czasem pokrywają się białym lub żółtym nalotem. Utrudniają spożywanie pokarmów, ponieważ powodują silny ból. Afty zazwyczaj znikają samoistnie po średnio 10 dniach. Jeśli jednak problem ten często nawraca, warto skonsultować się ze stomatologiem, który ustali przyczynę i zaproponuje leczenie.
-
Opryszczka jamy ustnej – wywoływana jest przez wirus HSV-1, którego nosicielem jest blisko 90% dorosłej populacji. Opryszka charakteryzuje się powstawaniem pęcherzy wypełnionych płynem (najczęściej na wargach lub w ich bezpośrednim pobliżu). Po kilku dniach samoistnie pękają, pozostawiając strupy, które również goją się z czasem. Warto pamiętać, że opryszczka (jak każda inna choroba wywoływana przez wirusy) jest zakaźna. Jeśli zatem ktoś z domowników cierpi na opryszczkę, powinien unikać nie tylko bezpośredniego kontaktu z innymi (pocałunki są absolutnie wykluczone), ale także powinien on korzystać z odrębnych sztućców czy kosmetyków (np. kremów, mających bezpośredni kontakt ze zmianami na wargach).
Jak unikać wyżej wymienionych schorzeń?
Przede wszystkim poważnie traktując higienę jamy ustnej (regularne mycie zębów, ich nitkowanie i płukanie jamy ustnej preparatami bez alkoholu). Aby zmniejszyć ryzyko pojawienia się opryszczki lub aft, warto też wzmocnić organizm przyjmując wapń, witaminę D i witaminę C. Jest to szczególnie istotne w okresach obniżonej odporności organizmu wynikającego ze zmian pogodowych (jesień i wczesna wiosna). Należy też pamiętać o regularnych kontrolach u stomatologa, który może wcześniej wykryć niektóre choroby jamy ustnej i zaproponować odpowiednie leczenie.