Higiena jamy ustnej – seniorzy
Dbanie o higienę jamy ustnej jest istotne niezależnie od wieku. Seniorzy, zwłaszcza ci, którzy korzystają z protez ruchomych, również powinni zwracać uwagę na ten aspekt. Z wiekiem zwiększa się uczucie suchości w ustach, dziąsła ulegają osłabieniu, a organizm jest bardziej podatny na infekcje. Nieprawidłowa pielęgnacja protez i zaniedbanie higieny jamy ustnej może prowadzić do stanów zapalnych czy grzybic.
Najczęstsze problemy seniorów w kontekście jamy ustnej
Utrata naturalnych zębów i konieczność noszenia protez ruchomych jest dosyć powszechne u osób starszych. Choć protezy przywracają możliwość gryzienia i poprawiają estetykę uśmiechu, nie zastępują w pełni naturalnych zębów i wymagają szczególnej pielęgnacji.
Jednym z głównych problemów, z jakimi mierzą się seniorzy, jest suchość w ustach, czyli kserostomia. Występuje ona często jako efekt uboczny przyjmowania leków na nadciśnienie, cukrzycę czy choroby serca. Brak odpowiedniej ilości śliny utrudnia oczyszczanie jamy ustnej i zwiększa ryzyko infekcji bakteryjnych oraz grzybiczych.
Podrażnienia i urazy błony śluzowej to kolejna częsta dolegliwość, z którą zmagają się seniorzy. Protezy, szczególnie źle dopasowane lub noszone przez długi czas bez kontroli stomatologicznej, mogą powodować otarcia, bolesne nadżerki i owrzodzenia. Nieleczone, mogą prowadzić do stanów zapalnych i rozwoju infekcji.
Osoby powyżej 60-ego roku życia, często cierpią na zapalenia dziąseł i przyzębia. Nieprawidłowa higiena jamy ustnej oraz gromadzące się na protezie bakterie, to prosta droga do przewlekłych stanów zapalnych dziąseł, co objawia się bólem, zaczerwienieniem oraz obrzękiem.
Najczęstsze choroby jamy ustnej w grupie wiekowej 60+
Wraz z wiekiem wzrasta ryzyko wystąpienia różnych schorzeń jamy ustnej, które mogą znacząco wpływać na jakość życia seniorów. Jednym z najczęściej diagnozowanych problemów jest grzybica jamy ustnej, wywoływana przez drożdżaki z rodzaju Candida. Używanie protez ruchomych, zwłaszcza jeśli nie są odpowiednio czyszczone, sprzyja rozwojowi tej infekcji. Objawia się ona białymi nalotami na języku, podniebieniu i błonie śluzowej policzków, a także pieczeniem
i nieprzyjemnym posmakiem w ustach.
Rzadziej diagnozowanym, ale równie poważnym problemem są zmiany nowotworowe w obrębie jamy ustnej. U osób starszych, zwłaszcza palaczy, wzrasta ryzyko raka błony śluzowej jamy ustnej. Czerwone lub białe plamy, niegojące się owrzodzenia czy guzki, powinny być natychmiast skonsultowane ze stomatologiem.
Nie można także zapominać o chorobach przyzębia. Nawet u osób bezzębnych zaniedbanie higieny jamy ustnej prowadzi do zapalenia tkanek otaczających szczękę i żuchwę, co może skutkować bólem, problemami z utrzymaniem protezy w miejscu oraz stopniowym zanikiem kości.
Jak zapobiegać chorobom jamy ustnej u seniorów noszących protezy?
Zapobieganie schorzeniom jamy ustnej wymaga konsekwentnej higieny i regularnych kontroli stomatologicznych. Kluczową kwestią jest odpowiednie czyszczenie protez ruchomych. Wiele osób uważa, że wystarczy je przepłukać wodą, jednak resztki jedzenia i osad bakteryjny mogą prowadzić do rozwoju groźnych infekcji. Protezy powinny być codziennie myte przy użyciu specjalnych preparatów przeznaczonych do ich czyszczenia, a także dokładnie płukane po każdym posiłku.
Istotne jest również dbanie o higienę jamy ustnej mimo braku naturalnych zębów. Dziąsła, język oraz podniebienie powinny być regularnie oczyszczane miękką szczoteczką i delikatnym środkiem antybakteryjnym. Pomaga to usunąć resztki pokarmu oraz bakterie, które mogą przyczyniać się do stanów zapalnych i nieprzyjemnego zapachu z ust.
Dobrze dopasowana proteza to podstawa, jednak wiele osób nosi tę samą protezę przez wiele lat, nie konsultując jej stanu ze stomatologiem. Z czasem protezy mogą ulec deformacji, co powoduje dyskomfort i sprzyja powstawaniu podrażnień. Zaleca się wizytę kontrolną co najmniej raz w roku, aby ocenić dopasowanie protezy i stan błony śluzowej jamy ustnej.
Odpowiednia dieta również odgrywa istotną rolę w profilaktyce chorób jamy ustnej. Spożywanie produktów bogatych w witaminę C i D wspiera zdrowie błony śluzowej i dziąseł, a unikanie nadmiaru cukru ogranicza ryzyko infekcji grzybiczych. Warto także dbać o prawidłowe nawodnienie organizmu, aby zapobiegać suchości w ustach.