Czym jest hemisekcja i kiedy się ją wykonuje?
Współczesna stomatologia oferuje wiele zaawansowanych metod leczenia zębów, które pozwalają na ich ocalenie, nawet w trudnych przypadkach. Jednym z mniej znanych, ale niezwykle skutecznych zabiegów, jest hemisekcja. Choć dla wielu Pacjentów nazwa ta może brzmieć tajemniczo, hemisekcja stanowi ważną alternatywę dla ekstrakcji, umożliwiając częściowe zachowanie zęba i jego funkcji.
Zabieg ten polega na usunięciu jednego z korzeni zęba trzonowego wraz z przylegającą do niego częścią korony. Jest stosowany w przypadkach, gdy jedno z odgałęzień zęba jest na tyle uszkodzone, że nie nadaje się do leczenia, ale pozostała struktura może jeszcze pełnić swoją funkcję. Hemisekcja pozwala Pacjentowi uniknąć utraty całego zęba, co ma istotne znaczenie zarówno dla komfortu żucia, jak i estetyki uśmiechu.
Kiedy przeprowadza się hemisekcję?
Wskazania do wykonania hemisekcji są bardzo precyzyjne i dotyczą głównie zębów wielokorzeniowych, czyli trzonowców. Zabieg ten przeprowadza się w przypadkach, gdy stan zapalny, próchnica lub inne patologie obejmują tylko jedną część zęba, a pozostała struktura jest zdrowa i stabilna.
Jednym z najczęstszych powodów hemisekcji jest przewlekłe zapalenie tkanek okołowierzchołkowych jednego z korzeni. Gdy infekcja obejmuje tylko jeden korzeń, ale pozostałe są zdrowe, usunięcie chorej części pozwala uniknąć ekstrakcji całego zęba. W takich przypadkach leczenie kanałowe może okazać się niewystarczające, a hemisekcja staje się jedynym sposobem na zachowanie przynajmniej części zęba.
Kolejnym wskazaniem jest rozległa próchnica obejmująca tylko jedną część korony zęba.
W sytuacji, gdy zniszczenie tkanek jest zbyt duże, aby można było je odbudować tradycyjnymi metodami, hemisekcja pozwala usunąć nieodwracalnie zniszczoną część i zachować zdrową.
Złamania zębów trzonowych również mogą prowadzić do konieczności przeprowadzenia hemisekcji. Jeśli uszkodzenie dotyczy jednego korzenia i jest na tyle poważne, że uniemożliwia skuteczną odbudowę protetyczną, jego usunięcie pozwala uniknąć dalszych komplikacji i bólu.
Niektóre przypadki chorób przyzębia, zwłaszcza zaawansowana paradontoza, mogą prowadzić do utraty stabilności jednego z korzeni. Gdy proces zapalny powoduje silne rozchwianie jednego
z odgałęzień zęba, hemisekcja może pomóc w uratowaniu pozostałej struktury i zapobiec konieczności całkowitej ekstrakcji.
Objawy wskazujące na konieczność hemisekcji
Jednym z najczęstszych sygnałów alarmowych jest przewlekły ból w okolicy konkretnego zęba trzonowego. Może on nasilać się podczas gryzienia twardych pokarmów lub przy nagłych zmianach temperatury. Jeśli ból utrzymuje się mimo wcześniejszego leczenia kanałowego, może to oznaczać, że infekcja dotarła do jednego z korzeni.
Opuchlizna dziąsła w pobliżu konkretnego zęba, szczególnie jeśli towarzyszy jej wysięk ropny, również może wskazywać na zaawansowany stan zapalny. W takim przypadku hemisekcja pozwala usunąć ognisko infekcji i zapobiec jej dalszemu rozprzestrzenianiu się.
Częstym objawem są także trudności w prawidłowym żuciu po jednej stronie jamy ustnej. Gdy jeden z korzeni zęba traci swoją stabilność lub powoduje ból przy nacisku, Pacjent może nieświadomie unikać gryzienia po danej stronie, co z czasem może prowadzić do asymetrii obciążenia zgryzu.
Czasami problem staje się widoczny dopiero podczas diagnostyki radiologicznej. Zdjęcie RTG może ujawnić zaawansowane zmiany zapalne lub resorpcję jednego z korzeni, które nie powodują jeszcze dolegliwości bólowych, ale mogą wymagać interwencji chirurgicznej w najbliższym czasie.
Postępowanie po zabiegu hemisekcji
Zabieg hemisekcji jest przeprowadzany w znieczuleniu miejscowym i zazwyczaj nie wymaga hospitalizacji. Pacjent może wrócić do domu tego samego dnia, ale ważne jest, aby przestrzegał kilku zasad, które pomogą w prawidłowym gojeniu się tkanek.
Po hemisekcji przez kilka dni może występować lekki ból i obrzęk w okolicy operowanego zęba. Wskazane jest stosowanie zimnych okładów na policzek oraz unikanie gryzienia twardych pokarmów po stronie zabiegu. W razie potrzeby lekarz może zalecić stosowanie środków przeciwbólowych i przeciwzapalnych.
Kluczową rolę w procesie gojenia odgrywa higiena jamy ustnej. Należy unikać intensywnego szczotkowania w operowanej okolicy przez pierwsze dni po zabiegu, ale jednocześnie dbać o utrzymanie czystości, aby zapobiec infekcjom. Zalecane jest stosowanie delikatnych płukanek antyseptycznych, które wspomagają regenerację tkanek dziąsłowych.
Po kilku tygodniach od zabiegu Pacjent powinien zgłosić się na wizytę kontrolną. Jeśli pojawi się taka potrzeba, stomatolog może zaproponować leczenie protetyczne, takie jak odbudowa korony zęba za pomocą mostu lub implantów, co pozwala na odzyskanie pełnej funkcjonalności uzębienia.